Kryetarët e atëhershëm të komunave në veri dhanë dorëheqje në nëntor, duke iu bashkuar nismës së partisë së tyre, Listës Serbe, për largim të përgjithshëm nga të gjitha instituticionet e Kosovës në shenjë proteste ndaj arrestimit të drejtorit të policisë në veri, Nenad Djurić, i cili kishte refuzuar ta implementonte vendimin e qeverisë së Kosovës për targat.

Në fillim të dhjetorit 2022, presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, shpalli 18 dhjetorin si datë zgjedhjesh në katër komunat në veri, u sulmuan zyrat e KQZ në veri. Arrestimi i një të dyshuari për këtë sulm solli ngritjen e barrikadave për tri javë. Më 10 dhjetor, presidentja Osmani shtyu zgjedhjet për 23 prill 2023.

Më 18 mars, në Ohër, Kosova dhe Serbia arritën u dakorduan për Planin Evropian dhe Planin për zbatimin e tij, çka u pa gjerësisht si një mundësi e re për të dalë nga ngërçi i krijuar politik mes dy shteteve.

Tash, Serbia dhe Lista Serbe po kërkojnë krijimin e Asociacionit të Komunave me shumicë serbe, anipse ekipet negociuese të Kosovës dhe Serbisë veç janë duke punuar në të. (Për një përshkrim të hollësishëm të krejt çka ndodhi nga korriku i vitit të kaluar e deri në mars të këtij viti lexoni artikullin e K2.0: Çka para dhe pas Ohrit?).

Por, bojkotimi i zgjedhjeve lokale nga Lista Serbe duket se po krijon një ngërç të ri politik.

Sipas Maliqit, bojkotimi i zgjedhjeve nga Lista Serbe është strategji politike e rritjes së pazarit dhe forcimit të pozicionit negociues të Serbisë në dialog, pikërisht rreth çështjes së Asociacionit.

“Ky bojkot bashkë me rritjen e retorikës agresive nga Vučić, përmes së cilës ai e mohon edhe vlefshmërinë e marrëveshjeve të Brukselit dhe Ohrit, tregojnë se Vučić ka frikë se po e humb monopolin e tij përshkallëzues në Kosovë për shkak të presionit të madh të perëndimit. E tash po mundohet ta rikthejë atë duke e kërcënuar”, thotë ai, duke shtuar se pikërisht mosdalja e serbëve në votime tregon sa e nevojshme është marrëveshja e normalizimit.

Ndërkohë, gazetari nga Mitrovica e Veriut, Branislav Krstić, mendon se Qeveria e Kosovës dhe spektri ndërkombëtar humbën momentin e duhur për ta mposhtur pushtetin e Listës Serbe te komuniteti serb në Kosovë. Sipas tij, sikur ata t’u bënin thirrje lëvizjeve e partive opozitare të Listës Serbe për të marrë pjesë në zgjedhje apo edhe aktivistët e pavarur serbë të veriut për të votuar, do të ishte një mundësi për ta mposhtur Listën Serbe me mijëra vota.

“Fatkeqësisht në momentin kur Lista Serbe humbi besimin e qytetarëve, Prishtina zyrtare nuk e kapi momentin”, tha Krstić. “Me kushtet e ‘merre ose lëre’, pushteti vetëm sa homogjenizoi serbët, kështu që edhe ata që me vite ishin kundër Listës Serbe dhe politikave të kabinetit të presidentit serb Vučić, hoqën dorë nga procesi zgjedhor. Qëllimi [i Vučić] është që t’i bëjë të gjithë serbët në një subjekt politik”.

Bojkotimi i këtyre zgjedhjeve nga serbët e veriut, sipas tij, ishin me udhëzime direkte nga rekomandimet, që kishin marrë Lista Serbe dhe nga Beogradi. Madje, përveç bojkotit, serbëve të Kosovës u ishte kërkuar ta injoronin “çdo provokim të mundshëm nga shqiptarët”.

Në sytë e Krstić, këto zgjedhje i kanë bërë serbët e veriut bashkë dhe kjo është tashmë një dëshirë e plotësuar e presidentit serb Vučić. Sipas tij, Vučić kërkon themelimin e Asociacionit dhe mbështetjen e të gjithë serbëve të Kosovës ndaj Listës Serbe, që ta hap rrugën për njohjen e Kosovës prej Serbisë.

“‘Zajdenica për serbët, shteti i pavarur për shqiptarët” dhe më shumë se 80% e serbëve janë të vetëdijshëm për këtë epilog”, thotë Krstić, i cili duke qeshur shton se “Asociacioni është zemra e Serbisë”, duke e ndryshuar shprehjen nacionaliste serbe: “Kosova është zemra e Serbisë”.

Çka treguan zgjedhjet në veri?

Zgjedhjet e fundit në katër komunat me shumicë serbe në veri shtuan shumë pikëpyetje.

Rezultatet e zgjedhjeve

Uran Haxha

Çka treguan zgjedhjet në veri?

Zgjedhjet e fundit në katër komunat me shumicë serbe në veri shtuan shumë pikëpyetje.

Rezultatet e zgjedhjeve

Uran Haxha