Të rritur nën hijen e traumës së prindërve
Trauma e dhunës seksuale gjatë luftës bartet te fëmijët e të të mbijetuarve.
|15.12.2025
|
Sjelljet e nënës së saj e rrethonin Venesën me një ndjenjë të vazhdueshme pasigurie, por as ajo, as motra, nuk dinin si ta emërtonin. Fotografia: Presidenca e Kosovës.
Shyrete Tahiri është një nga mijëra të mbijetuarit/at që përjetuan dhunë seksuale gjatë luftës së viteve 1998–1999 në Kosovë. Fotografia: Presidenca e Kosovës.
“Nëna ime u përdhunua gjatë luftës. Pra, jo vetëm që sjelljet e mia morën kuptim, por edhe mënyra si unë nuk e kuptoja botën rreth meje”, thotë Venesa.
Megjithëse vlerësohet se rreth 20.000 njerëz janë dhunuar seksualisht, Shyretja është ndër të paktat që ka folur publikisht për përvojën e saj. Fotografia: Presidenca e Kosovës.
“Atij i kujtohen pak ato skenat e rënda të tmerrshme”, tregon ajo. “Më ka pytë mandej kur është rritë pak, por unë ia kam përzi. I kam thënë se kanë qenë ushtarë që na kanë marrë në pyetje”, tha Fatmirja, e cila nuk u identifikua me emrin e saj të vërtetë.
Në tetor të vitit të kaluar, Venesa foli publikisht për traumën që kishte përjetuar në fëmijëri dhe për dhunën ndaj nënës së saj, për të cilën ajo kishte qenë dëshmitare. Fotografia: Presidenca e Kosovës.
Flutura Nishori, 23-vjeçare, doli publikisht në përkrahje të babait të saj, Ramadanit – burrit të parë në Kosovë që ka rrëfyer hapur se ishte dhunuar seksualisht gjatë luftës. Fotografia: Ervin Zogaj / K2.0
Një nga pasojat më të shprehura është shkëmbimi i roleve brenda familjes.
Flutura Nishori kujton një fëmijëri afër babait, me një afërsi që ndihej, por të cilën nuk mund ta përjetonte kurrë në tërësi. Fotografia: Ervin Zogaj / K2.0.
Në organizatat që punojnë me të mbijetuarit/at e dhunës seksuale, rrëfimet për fëmijë që shfaqin reagime të ngjashme me ato të prindërve nuk janë të rralla.
Flutura Nishori kujton se qysh në fëmijëri kishte probleme me ankthin, ndonëse atëherë nuk e kuptonte se prej nga vinte ai shqetësim. Fotografia: Ervin Zogaj / K2.0
"30% e atyre fëmijëve kanë mundësi me zhvillu simptomatologji të ngjashme sikurse edhe nanat që e kanë përjetu traumën e dhunimit gjatë luftës pa qenë fare pjesë e luftës", tha Feride Rushiti.
Aktivistët/et e organizatave që punojnë me të mbijetuarit/at pajtohen se si mbështetja psikologjike dhe ekonomike duhet të jenë pjesë përbërëse e politikave publike, dhe jo të mbeten vetëm përgjegjësi e organizatave joqeveritare.
Bubulina Peni
Bubulina Peni merret me gazetari që nga viti 2020 ku ka filluar si gazetare në një televizion lokal në Kosovë dhe më pas ka vazhduar punën e saj si gazetare hulumtuese në KALLXO.com dhe Prishtina Insight. Aktualisht, ajo punon si gazetare në produksionin “Familja Jonë”, ku në baza javore transmetohet një emision me fokus mirëqenien sociale. Bubulina është përfituese e ciklit të VI të Bursës së K2.0 për Gazetari.
Ky artikull fillimisht është shkruar në shqip.
Dëshironi të mbështetni gazetarinë tonë? Anëtarësohuni në "HIVE" ose konsideroni një donacion.